Certyfikacja ISO 14001:2015 i wpływ normy na środowisko

Skuteczne zarządzanie działaniami przedsiębiorstwa mającymi bezpośredni wpływ na stan środowiska należy dziś do najważniejszych aspektów zrównoważonego rozwoju przemysłu. Zarówno rosnąca świadomość człowieka odnośnie szkód wywoływanych przez dynamiczny i niekontrolowany rozwój przemysłu, jak i pojawienie się nowych technologii i rozwiązań umożliwiających minimalizację negatywnego wpływu produkcji na środowisko sprawiły, że dziś zaufaniem klientów i powodzeniem na rynku międzynarodowym cieszą się jedynie ci, którzy poważnie podchodzą do wdrażania zmian i zrównoważonego zarządzania środowiskowego. Ułatwieniem dla ich działań ma być norma ISO 14001, która wprowadza najlepsze praktyki dla przedsiębiorstw z różnych obszarów przemysłu.

Jakie są jej założenia, kto może do niej certyfikować i jak ISO 14001 wpływa na środowisko?

Podstawowe założenia ISO 14001

Podobnie jak wiele standardów wprowadzonych przez ISO i odnoszących się do systemów zarządzania różnymi obszarami działalności przedsiębiorstw, proponowany przez ISO 14001 system zarządzania środowiskowego skupia się przede wszystkim na idei ciągłego doskonalenia. Norma wymaga od przedsiębiorców opracowania i wdrożenia skutecznego systemu zarządzania środowiskowego umożliwiającego lepszą organizację wewnętrznych działań i procesów produkcyjnych firmy tak, by zminimalizować negatywny wpływ poszczególnych działań na środowisko zewnętrzne. ISO 14001 zakłada oparcie nowego Systemu Zarządzania Środowiskowego na ciągłej, świadomej analizie ryzyka i zagrożeń we wszystkich obszarach działalności przedsiębiorstwa oraz podejmowaniu wszelkich kroków zapobiegawczych eliminujących bądź minimalizujących negatywny wpływ przemysłu na środowisko. Kwestie takie jak marnotrawienie energii i surowców poprzez stosowanie starych technologii, nieprawidłową utylizację odpadów czy zanieczyszczanie powietrza i otoczenia substancjami nadającymi się do ponownego wykorzystania jest widziane w świetle ISO 14001 jako błąd, który należy natychmiast wyeliminować. Jedynie świadome działania naprawcze mogą spowodować zauważalną zmianę w jakości otaczającego nas środowiska.

Jak zastosować się do normy ISO 14001, nie tracąc przy tym integralności firmy i kontynuując jej rozwój?

Założenia normy sugerują przede wszystkim wyraźne określenie celów środowiskowych przedsiębiorstwa i wdrożenie nowej, usprawnionej polityki środowiskowej skupiającej się zarówno na procesach wewnętrznych, jak i tzw. kontekście organizacji, czyli wszystkich stronach zewnętrznych mających wpływ na ostateczną politykę środowiskową firmy. Norma ISO 14001 pozwala wprowadzić w firmie zasady operacyjne, z pomocą których spełnienie obowiązujących norm prawnych i środowiskowych zarówno na rynku krajowym jak i międzynarodowym nie powinno stanowić dla przedsiębiorstwa najmniejszego problemu – wiele tego typu praw opiera się w istocie o wymagania, które wprowadza ISO, precyzując je na potrzeby danego rynku. ISO 14001 – system zarządzania środowiskowego w kontekście przedsiębiorstwa

“Aby certyfikat ISO 14001:2015 był dostępny dla jak najszerszego grona przedsiębiorstw i miał realny wpływ na politykę środowiskową całego przemysłu konieczne było, by zasady normy opierały się o ogólne wytyczne i najlepsze praktyki znajdujące zastosowanie w różnych branżach, bez względu na rozmiar firmy czy charakter jej działalności.”

Zgodnie z założeniem twórców ISO 9001, o wdrożeniu zrównoważonego systemu zarządzania środowiskowego i uzyskaniu pełnej kontroli nad wpływem własnych działań na otaczający ekosystem mogą, a nawet powinni zadbać nie tylko najwięksi przedstawiciele najbardziej oczywistych i szkodliwych dla środowiska gałęzi przemysłu, ale też mniejsze przedsiębiorstwa których wpływ na otoczenie jest pozornie niewielki. W rzeczywistości każda pojedyncza zmiana na lepsze przyczynia się do kolejnych, zakrojonych na większą skalę zmian, a w każdej organizacji znajdzie się możliwość poprawy działań i doskonalenia wewnętrznej polityki środowiskowej w zgodzie z ISO 14001.
Ważną kwestią dla systemów zarządzania środowiskowego są zmiany wprowadzone do procesu certyfikacji ISO 14001:2015 w postaci nowego wydania znanej od lat normy. Firmy, które dotąd certyfikowały do poprzednich wersji ISO 14001 musiały uaktualnić swoje systemy zarządzania o nowe wytyczne, kładące jeszcze większy nacisk na konieczność kontroli wszystkich działań wewnątrz przedsiębiorstwa i ich bezpośredniego wpływ na otoczenie. To właśnie zmiany z 2015 roku wprowadziły kontekst organizacji i sprawiły, że norma nastawiona jest jeszcze bardziej na mikrozarządzanie i umiejętność pracowania nad najmniejszymi nawet elementami mogącymi zminimalizować negatywny wpływ przemysłu na środowisko.

Dlaczego warto wdrożyć certyfikat ISO 14001:2015?

Wprowadzenie systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001 i uzyskanie certyfikatu potwierdzającego jego zgodność z normą to przede wszystkim formalne potwierdzenie zaangażowania firmy w poprawę światowej polityki środowiskowej i ciągłe doskonalenie działań w ramach ochrony środowiska i inicjatyw pro-ekologicznych. Sam proces certyfikacji ISO 14001:2015 to jednak nie tylko metoda uzyskania przewagi konkurencyjnej, ale też szansa na lepszą organizację procesów wewnętrznych firmy i poprawę jej wyników na rynku. Jednym z ważniejszych założeń ISO 14001 jest dążenie do ciągłego doskonalenia i zrównoważonego rozwoju, które są przecież najważniejszą kwestią dla działalności każdego przedsiębiorstwa. Wdrożenie zmian w systemie zarządzania środowiskowego zgodnych z ISO 14001 wymaga czasu i zaangażowania ze strony wszystkich pracowników na każdym szczeblu firmy, jednak rezultaty są zdecydowanie warte podjęcia próby. Zgodność z ISO 14001 to najłatwiejszy sposób na uzyskanie pełnej zgodności z przepisami środowiskowymi w kraju i za granicą, szansa na świadome zapobieganie zanieczyszczaniu środowiska oraz niepowtarzalna okazja do przeprojektowania najważniejszych procesów istotnych dla działalności firmy pod kątem zrównoważonego i bezpiecznego dla środowiska rozwoju. Minimalizacja zużycia energii i marnotrawstwa dają w rezultacie możliwość obniżenia kosztów operacyjnych, a umiejętne przewidywanie ryzyka i zagrożeń skutkują lepszym planowaniem kolejnych kroków firmy na rynku. W czasach, gdy na certyfikaty zwraca się szczególną uwagę, uzyskanie przewagi konkurencyjnej w postaci certyfikatu ISO 14001:2015 wydaje się być jedynym słusznym wyjściem dla firm chcących już dziś postawić na rozwój i pewną przyszłość w branży.

Jak norma ISO 14001 wpływa na ochronę środowiska?

Wiedząc jak wiele zmian w strukturach przedsiębiorstw wprowadza norma ISO 14001, warto zastanowić się nad tym jak w rzeczywistości wpływa ona na kwestię ochrony środowiska. Efekty są tu jednak proste do wyjaśnienia – zmiana postrzegania kwestii środowiskowych i ekologii przez przedstawicieli najważniejszych gałęzi przemysłu i odnoszony pomimo zmian sukces stanowi najlepszy przykład dla pozostałych przedsiębiorstw na to, że ekologia nie musi oznaczać strat, kompromisów i wolnego rozwoju.

“Certyfikat ISO 14001 pozwala zwiększyć wewnętrzną świadomość środowiskową firmy i jej pojedynczych pracowników, ale też oddziałuje na skalę globalną, stopniowo kształtując nowe wzorce działania przemysłu przyszłości. ISO 14001 nawołuje do minimalizacji marnotrawstwa i oszczędności energii poprzez stosowanie nowszych, lepszych i mniej szkodliwych dla środowiska technologii, a te już od dawna uważane są za korzystne zarówno dla środowiska, jak i długofalowego rozwoju przedsiębiorstw.”

Dowody na skuteczność ISO 14001 pojawiają się dziś na coraz szerszą skalę, z kolejnymi firmami decydującymi się na certyfikację i potwierdzającymi swój sukces pomimo wdrożonych zmian. Na zmiany środowiskowe trzeba jeszcze poczekać, jednak już dziś nie trudno zauważyć, że idą one w dobrym kierunku.